Ul Ludowy, czyli ul ojca Warré
Ul Ludowy, zwany także Ulem Warré, został opracowany przez francuskiego opata Émile Warré na początku XX w. Ul ten jest wynikiem 30 lat badań przeprowadzonych na pasiece liczącej 350 uli w różnych modelach i wariantach. Ul Warré ma na celu zapewnienie możliwie największej swobody pszczołom, pozostając zarazem wygodny dla pszczelarza. Émile Warré pragnął stworzyć ul który byłby tani i łatwy w konstrukcji, a jego prowadzenie nie wymagało ani specjalistycznych narzędzi, ani znaczącej inwestycji czasu. Miał to być ul dla każdego, umożliwiający własną produkcję miodu nawet najuboższym rodzinom - dlatego właśnie nazwał go Ulem Ludowym (fr. "Ruche Populaire").
Budowę ula, jak i sposób jego prowadzenia ojciec Warré ściśle opisał w swoim podręczniku "Pszczelarstwo dla wszystkich". Polski przekład tego dzieła jest dostępny w zakładce "Podręcznik". Ul Ludowy jest niewielki w porównaniu do współczesnych modeli: wewnętrzne wymiary pojedynczego korpusu wynoszą 30×30 cm przy wysokości 21 cm. Taka wielkość jest bliska rozmiarom, które opat zaobserwował u dzikich rojów zamieszkujących puste pnie drzew. Niewielka objętość ula ułatwia zimowlę pszczelej rodziny oraz ogrzanie czerwiu wczesną wiosną.
Charakterystyczną cechą Ula Ludowego jest także sposób jego powiększania. Podczas gdy klasyczne, współczesne ule powiększa się poprzez dołożenie jednej lub kilku nadstawek w trakcie sezonu, ul Warré powiększa się odwrotnie: od dołu, podstawiając nowy korpus na sam spód ula. Pozwala to powiększyć ul o dowolnej porze roku, gdyż nie wymaga to jego otwarcia, a zatem nie powoduje wychłodzenia gniazda. Jest to również bardziej naturalne dla pszczół, które instynktownie budują w dół, zgodnie z kierunkiem plastrów. Zbiór miodu natomiast następuje od góry, ściągając po prostu najwyższy korpus, kiedy ten jest wypełniony miodem i nie zawiera już czerwiu. Takie podejście ma dodatkową, niewątpliwą zaletę: ul zostaje odnowiony element po elemencie, każdego roku, dzięki czemu nigdy nie wymaga całkowitej wymiany, a więc i irytującej dla pszczelej rodziny przeprowadzki.
Opat Warré zachęca do rezygnacji z ramek oraz węzy na rzecz listewek (snoz) wychodząc z założenia, że pszczoły nie potrzebują naszej pomocy w budowaniu plastrów, wszak robią to samodzielnie od milionów lat. Pozwala to ograniczyć zarówno koszty, jak i pracę oraz czas pszczelarza, zapewniając jednocześnie regularną wymianę wosku, ponieważ pobrane plastry nigdy nie wracają do ula. Dodatkowym atutem rezygnacji z ramek jest optymalne wykorzystanie miejsca w ulu: pszczoły mogą zagospodarować całość miejsca na plastry i nie muszą tracić energii na ogrzanie drewnianych ramek ani wymaganych przez nie prześwitów.
Można spotkać się z opinią, że ul Warré jest konstrukcją niepraktyczną i mało wydajną, nienadającą się do "poważnych" zastosowań. Nic bardziej mylnego: zapraszam do lektury wywiadu z zawodowym pszczelarzem w Warré.