Ul Ludowy: schemat
Budowa ula ludowego została dokładnie opisana przez ojca Warré w jego znamienitym podręczniku. Prezentowane tutaj plany ula są jego nieco unowocześnioną adaptacją. Z takich właśnie uli korzystam w mojej pasiece.
Schematy, ilustracje i wszelkie materiały zamieszczone na tej stronie są mojego autorstwa. Udostępniam je na zasadach licencji CC-BY 4.0.
Poniżej pobierzesz schematy dot. poszczególnych elementów Ula Warré.
Dennica
Émile Warré korzystał z pełnych dennic, jednak w dobie wszechobecnego dręcza pszczelego, osiatkowana dennica stała się nieodzownym elementem ula, ponieważ ogranicza zagęszczenie pasożytów w ulu. Taka dennica ułatwia również wentylację ula, a to niezwykle istotne w sezonie, kiedy pszczoły osuszają świeżo zebrany nektar.
Mogłoby sie wydawać, że osiatkowana dennica niekorzystnie wpłynie na zimowlę rodziny - ja takiej zależności nie zauważyłem, mimo tego iż moja pasieka znajduje się na wys. 800 m a zimy bywają długie.
Prezentowana tutaj dennica jest solidna, prosta w wykonaniu i jest osiatkowana w 1/3. Cechuje się również niskim i wąskim wlotkiem, chroniąc tym samym rodzinę przed intruzami i ułatwiając obronę ula.
Pobierz: Schemat dennicy
Zdjęcia: pogląd ogólny, wlotek, siatka.
Jedyna trudność konstrukcyjna tej dennicy to wykonanie wlotka. Można go wykonać piłą stołową o regulowanej wysokości, lub frezarką, albo najzwyczajniej dłutem.
Korpus
Korpus ula Warré posiada wewnętrzne wymiary 30×30×21 cm. Przy ściankach o grubości 25 mm przekłada się to na zewnętrzne wymiary 35×35×21 cm. Ścianki mogą być grubsze, ale należy liczyć się wówczas z wysoką wagą takiego korpusu. Wg. opata Warré, grubość 24 mm jest minimalną grubością zapewniającą komfort zimującej rodzinie. Dopuszcza on konstrukcje o cieńszych ściankach (minimum 20 mm), ale w takiej sytuacji konieczne jest zapewnienie dodatkowej izolacji ula zimą, np. poprzez zastosowanie słomianki.
Korpus dodatkowo wymaga ośmiu snóz. Każda snoza jest listewką o grubości 9 mm, szerokości 24 mm i długości 31.5 cm.
Pobierz: Schemat korpusu
Poduszka
Poduszka pełni funkcję izolacyjną: latem chroni przed upałem, a zimą zatrzymuje ciepło w gnieździe. Poduszka musi przy tym pozwalać na odprowadzenie pary wodnej, by umożliwić pszczołom wydalenie wilgoci z ula, szczególnie istotne w czasie suszenia nektaru.
Poduszka jest wypełniona materiałem izolacyjnym i paroprzepuszczalnym. Mogą to być trociny, mech, słomiana sieczka, owcza wełna, sosnowe igiełki, itp.
Poduszka powinna być oddzielona od korpusu przegrodą. Ojciec Warré sugeruje wykorzystanie kawałka worka jutowego. Ja używam w tym celu kraty do pozyskiwania propolisu, jest ona równie skuteczna a przy tym dużo trwalsza.
Pobierz: Schemat poduszki
Uwaga: prezentowana wersja różni się od opisu ojca Warré, gdyż przednia i tylna ścianka są niższe od bocznych ścianek, co zapewnia odpowiednią wentylację ula nawet po przykryciu poduszki płaskim elementem zamiast daszku.
Daszek (opcjonalny)
Wierzchnia strona daszku może zostać pokryta blachą lub pomalowana, jeśli użyte drewno jest mało odporne na lokalne warunki atmosferyczne.
Ten dach jest inspirowany konstrukcją proponowaną przez E. Warré w 12-ej edycji swojego podręcznika, lecz różni się rozmiarami swojej podstawy. Opat proponował konstrukcję, która obejmowała element poniżej. Przy takiej konstrukcji, daszek klinuje się na obejmowanym elemencie kiedy tylko drewno napęcznieje lub ulegnie drobnemu wypaczeniu. Z tego powodu preferuję podstawę stoi na elemencie poniżej, zamiast go obejmować.
Pobierz: Schemat daszka
Uwaga: Daszek jest dość trudnym elementem do realizacji. Zamiast tego, można przykryć ul jakimkolwiek płaskim pokryciem, np. kawałkiem blachy obciążonej kamieniem, betonową pokrywą studzienki kanalizacyjnej lub pojedyńczą kostką tarasową o rozmiarach 40x40 lub 50x50.
Dla specjalistów: plik modeli 3D w formacie FreeCAD
Grubość ula i gatunek drewna
Z jakiego materiału wykonać ul? Istnieje tu pewna dowolność, aczkolwiek wybrany gatunek drewna powinien być możliwie odporny na nieprzychylne warunki atmosferyczne, a jednocześnie nie za ciężki, by ułatwić przenoszenie wykonanych elementów. Warto również dobrać drewno o jednolitej strukturze, takie drewno ulegać będzie mniejszym zniekształceniom. Daglezja lub sosna wejmutka są niewątpliwie dobrym wyborem. Te gatunki nie wymagają ochronnego malowania, nie wypaczają się, a wykonane z nich elementy są lekkie i ciepłe.
Nie ma sztywnej zasady co do grubości desek, z których zbudowany jest ul. Ojciec Warré podaje jako minimum 2 cm. Im grubsze drewno, tym lepszą będzie zapewniało izolacyjność, ale tym cięższe będą wykonane z niego elementy. W moich ulach, w warunkach górskich, korzystam z nieoheblowanych desek o grubości 25 mm, taką też grubość zakładają prezentowane na tej stronie plany. W przypadku użycia innej grubości desek należy dostosować pozostałe wymiary w taki sposób, aby wewnętrzne wymiary korpusu zawsze wynosiły 30×30 cm.
Warto zauważyć, że Ul Ludowy nie posiada żadnego ocieplenia ścianek. Według Ojca Warré takie ocieplenie jest niekorzystne dla pszczół, gdyż opóźnia wiosną ich czas wyjścia na pożytki. Zimą natomiast, rodzina odczuwająca zimno dotkliwiej, zacieśni się bardziej, tym samym ograniczając swoje spożycie miodu. Émile Warré podsumował to w następujący sposób:
„Nie zapominajmy, iż wygoda niweczy gatunki.
Że wysiłek, jak to powiedział Pourrat, jest
warunkiem życia, a trud - jego klimatem.”